لپ‌تاپ ZenBook 14 OLED ایسوس به‌لطف پردازنده‌ی Core Ultra اینتل همان حس‌وحالی را دارد که سه‌سال پیش با مک‌بوک ایر M1 تجربه کردیم.
ذن‌بوک ۱۴ اینچی ایسوس یکی از مهم‌ترین لپ‌تاپ‌های چندسال اخیر است؛ نه به‌خاطر ذن‌بوک بودنش یا صفحه‌نمایش ۱۲۰ هرتزی OLED و وزن ۱٫۲ کیلوگرمی‌اش، به این خاطر که همان حس‌وحالی را در ما به‌وجود می‌آورد که بیش‌از ۳ سال پیش با بررسی مک بوک پرو M1 تجربه کردیم؛ پس با من همراه باشید تا با بررسی Zenbook 14 OLED، عملکرد نخستین لپ‌تاپ بازار ایران با پردازنده‌ی نسل چهاردهمی Meteor Lake را زیر ذره‌بین قرار دهیم
اگر چندسال گذشته را از دنیای فناوری دور نبوده باشید، احتمالا می‌دانید که اپل سال ۲۰۲۰ نخستین قدمش را برای مستقل‌شدن از اینتل برداشت و مک‌بوک پرو و مک‌بوک ایر ۱۳ اینچی را با تراشه‌ی اختصاصی M1 وارد بازار کرد؛ لپ‌تاپ‌هایی که از همان ابتدا با عملکرد بسیار خوب و شارژدهی عالی و بهره‌وری خیره‌کننده‌شان حسابی سروصدا به‌پا کردند و اینتل را نیز به دردسر بزرگی انداختند
اینتل سه‌سال دست‌وپا زد تا بتواند سطح بهره‌وری پردازنده‌هایش را به سری M اپل برساند؛ از اواخر سال ۲۰۲۰ تا همین یکی دو ماه پیش، نسل‌های ۱۱، ۱۲ و ۱۳ یکی پس از دیگری روانه‌ی بازار شدند؛ اما هیچ‌کدام نتوانستند از نظر نسبت عملکرد به توان مصرفی، حتی با M1 رقابت کنند، چه رسد به نسل‌های بعدی این تراشه؛ اما به‌نظر می‌رسد که بالاخره بعد از سه‌سال قرار است تا آب خوشی از گلوی کاربران ویندوز پایین برود!
پردازنده‌های نسل چهاردهمی Core Ultra اینتل آغازگر جریانی در دنیای لپ‌تاپ‌های ویندوزی هستند که بیش‌از سه‌سال پیش برای نخستین‌بار اپل با تراشههای اختصاصی خود در لپ‌تاپ‌های مک به راه انداخت. اینتل می‌گوید پردازنده‌های میتیورلیک، بزرگ‌ترین تغییر در تاریخچه‌های ۴۰ ساله‌ی معماری پردازنده‌های این شرکت به‌حساب می‌آید.
پیش‌تر در مقاله‌ی «همه‌چیز درباره میتیور لیک؛ انقلاب اینتل در پردازنده‌های لپ‌تاپ با کاشی‌ها!» به‌طور مفصل راجع‌به معماری پردازنده‌های میتیورلیک صحبت کردیم؛ اما به‌صورت خلاصه باید یادآور شوم که مواردی مثل طراحی جزیره‌ای با کاشی‌های مجزای CPU و GPU، اضافه‌شدن واحد پردازش عصبی برای پردازش‌های AI، تمرکز روی بهبود عملکرد گرافیک یکپارچه، ارتقای بهره‌وری و صدالبته فرمت نام‌گذاری جدید، جزو مهم‌ترین تغییرات میتیورلیک درمقایسه‌با رپتورلیک به‌شمار می‌آیند
عملکرد سریع و شارژدهی عالی با میتیورلیک
ایسوس لپ‌تاپ Zenbook 14 OLED را با سه مدل از پردازنده‌های میتیورلیک شامل Core Ultra 5 125H و Core Ultra 155H و Core Ultra 185H عرضه می‌کند. این پردازنده‌ها در زمینه‌ی تعداد هسته‌های پرقدرت CPU، تعداد هسته‌های واحد پردازش گرافیکی (GPU) و فرکانس‌های پایه و بیشینه‌ی هسته‌ها، تفاوت‌هایی با هم‌دیگر دارند. ما مدل Core Ultra 7 را برای بررسی در اختیار داشتیم که به‌نوعی رقیب تراشههای پایه‌ی M1 و M2 و حتی M3 اپل به‌حساب می‌آید
اولترابوک جدید ایسوس را می‌توان با رم ۸، ۱۶ یا ۳۲ گیگابایتی آنبورد (لحیم‌شده به مادربرد) و ۵۱۲ گیگابایت یا یک ترابایت SSD از نوع M.2 NVMe PCIe 4.0 خریداری کرد. توجه داشته باشید که مدل‌های ۱۶ و ۳۲ گیگابایتی از رم LPDDR5X استفاده می‌کنند؛ درحالی‌که رم مدل ۸ گیگابایتی از نوع LPDDR5 است؛ اختلاف این دو نوع رم به تفاوتشان در حداکثر نرخ تبادل داده بازمی‌گردد
ما لپ‌تاپ Zenbook 14 OLED را با ۳۲ گیگابایت رم پرسرعت LPDDR5X-7467 از شرکت SK Hynix و یک ترابایت SSD با رابط ۴ مسیره‌ی PCIe Gen 4.0 ساخت شرکت سن‌دیسک برای بررسی دراختیار داشتیم. سرعت خواندن و نوشتن SSD دستگاه را به‌ترتیب ۴۹۶۴٫۶۹ و ۳۲۹۲٫۹۹ مگابایت‌برثانیه به‌دست آوردیم که به نسبت برچسب قیمتی محصول و رابط PCIe Gen 4.0 خود SSD، سرعت چندان مطلوبی نیست.
اجازه بدهید کمی راجع‌به مشخصات فنی پردازنده‌ای صحبت کنیم که قدرت پردازشی Zenbook 14 OLED را تأمین می‌کند. پردازنده‌ی Core Ultra 7 155H را می‌توان به‌نوعی نسخه‌ای تضعیف‌شده از Core Ultra 9 185H، بالارده‌ترین عضو از خانواده‌ی نسل چهاردهمی میتیورلیک دانست؛ چرا که تمام مشخصات فنی از تعداد هسته‌ها گرفته تا واحد پردازش گرافیکی‌شان یکسان است، صرفا هسته‌های Core Ultra 7 با فرکانس بسیار پایین‌تری کار می‌کنند؛ تفاوتی که به کاهش مصرف تراشه نیز می‌انجامد
تراشههای میتیورلیک از کاشی‌های Compute و Graphics و SoC به‌همراه IO تشکیل شده‌اند؛ کاشی Compute از هسته‌های پرقدرت (P Core) و بهینه (E Core) میزبانی می‌کند، کاشی Graphics نقش واحد پردازش گرافیکی را برعهده دارد، کاشی IO از مسیرهای ارتباطی تراشه شامل تاندربولت میزبانی می‌کند و کاشی SoC در دل خود هسته‌های بسیار کم‌مصرف برای پردازش‌های پس‌زمینه‌ای (LP E Cores)، واحد پردازش عصبی (NPU) و واحدهای ارتباط با نمایشگر و بلوک‌های ان‌کُد و دی‌کُد مدیا دارد؛ بنابراین CPU در دو کاشی و قرار گرفته و ترکیبی از سه نوع هسته است.
پردازنده‌های میتیورلیک بهترین ابزار ویندوزی‌ها تاکنون برای رقابت با مک‌بوک هستند
تراشه‌ی Core Ultra 7 155H از ۶ هسته‌ی P-Core و ۸ هسته‌ی E-Core و ۲ هسته‌ی LP E-Core به‌ترتیب فرکانس‌های پایه‌ی ۱٫۴ گیگاهرتز، ۹۰۰ و ۷۰۰ مگاهرتز و فرکانس‌های توربوی ۴٫۸، ۳٫۸ و ۲٫۵ گیگاهرتز به‌عنوان CPU استفاده می‌کند و در مجموع از پسِ پردازش هم‌زمان ۲۲ رشته‌ی پردازشی برمی‌آید؛ بنابراین صرفا هسته‌های پرقدرتِ P-Core از قابلیت مالتی‌تردینگ بهره می‌برند. کاشی Compute با لیتوگرافی ۷نانومتری Intel 4 تولید می‌شود
کاشی Graphics در تراشه‌ی Core Ultra 7 155H از ۸ واحد رهگیری پرتو و ۸ هسته‌ی Xe شامل ۱۲۸ موتور Vector با فرکانس بیشینه‌ی ۲٫۲۵ گیگاهرتز قدرت می‌گیرد. اینتل به‌شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا در لپ‌تاپ‌هایی با حداقل ۱۶ گیگابایت رم به گرافیک یکپارچه‌ی Core Ultra 7 155H نام Intel Arc را نسبت دهند که یادآور کارت‌های گرافیک دسکتاپ سری Arc است. کاشی Graphics با لیتوگرافی ۵نانومتری N5 شرکت TSMC تولید می‌شود.
شرکت‌های تولیدکننده می‌توانند تراشه‌ی Core Ultra 7 155H را بسته به ظرفیت خنک‌کنندگی لپ‌تاپ‌هایشان، با توان طراحی حرارتی ۲۸ تا ۱۱۵ وات به‌کار بگیرند؛ بنابراین روی کاغذ، این تراشه هم برای اولترابوک‌های سبک و باریکی همچون ذن‌بوک، هم لپ‌تاپ‌های گیمینگ قدرتمند گزینه‌ی مناسبی خواهد بود.
ایسوس برای لپ‌تاپ‌های خانواده‌ی ذن‌بوک، نرم‌افزاری تحت‌عنوان MyASUS توسعه داده است که به‌نوعی هاب مدیریت دستگاه )به‌شمار می‌آید. به‌کمک MyASUS می‌توانید به‌روزرسانی‌های سفت‌افزاری (Firmware و نرم‌افزاری را دریافت کنید و پروفایل‌های عملکردی یا پروفایل‌های نمایشگر را تغییر دهید. تعدادی قابلیت مبتنی‌بر AI مانند حذف نویز میکروفون هم در همین نرم‌افزار در دسترس‌تان قرار دارد
ایسوس پروفایل‌های عملکردی را در بخشی از نرم‌افزار MyASUS با عنوان Fan Profile و در سه حالت Whisper mode (کم‌سروصداترین حالت ممکن)، Standard mode (حالت پیش‌فرض و مناسب کاربری‌های روزمره) و Performance mode (مناسب کاربری‌های سنگین) دراختیارتان می‌گذارد. ایسوس می‌گوید حالت Performance صرفا مناسب حالتی است که دستگاه به برق متصل باشد.
ما در بررسی پیش رو عملکرد لپ‌تاپ را در سناریوهای مختلف شامل وضعیت متصل به برق و جدا از پریز برق و با حالت‌های Performance و Standard زیر ذره‌بین قرار دادیم تا دید مناسبی از توانایی‌های اولترابوک نسل چهاردهمی و گران‌قیمت ایسوس داشته باشید.
مایه‌ی تعجب نیست که ایسوس در اولترابوک ظریف و باریکش، تراشه‌ی Core Ultra 7 155H را با TDP حدود ۲۸ وات به‌کار گرفته باشد؛ اما با این محدوده‌ی TDP، می‌توان انتظار چه عملکردی را از ZenBook 14 OLED داشت؟
| عملکرد ZenBook 14 OLED در بنچمارک‌ها هنگام اتصال به برق | ||||||
| لپ‌تاپ/بنچمارک | مشخصات فنی | وب‌گردی | عملکرد در گرافیک | عملکرد CPU در رندر | توان محاسباتی CPU | توان محاسباتی GPU |
| 3Dark | CineBench R23 | GeekBench 6 | GeekBench 6 | |||
| Speedometer 2.1 | TimeSpy | Single Multi | Single Multi | OpenCL | ||
| DirectX 12 | iGPU dGPU | |||||
| ذن‌بوک ۱۴ | Core Ultra 7 155H Intel Arc GPU | ۳۹۶ | ۳۴۵۳ | ۱۶۳۷ ۱۳۳۶۷ | ۲۲۹۰ ۱۲۲۵۶ | ۳۴۸۸۹ — |
| گلکسی بوک ۳ اولترا | Core i7-13700H RTX4050 | ۳۹۶ | ۷۰۵۲ | ۱۸۳۰ ۱۴۸۰۰ | ۲۵۹۱ ۱۳۲۶۱ | ۱۷۴۱۶ ۷۴۵۴۹ |
| مک‌بوک پرو ۲۰۲۲ | Apple M2 10core GPU | ۴۰۷ | — | ۱۵۷۹ ۸۷۳۰ | ۲۵۵۶ ۹۵۴۰ | ۲۸۸۵۲ — |
| مک‌بوک ایر ۲۰۲۲ | Apple M2 8core GPU | ۴۰۵ | — | ۱۵۷۷ ۸۴۷۶ | ۲۵۵۱ ۹۵۵۲ | ۲۷۸۴۶ — |
| مک‌بوک پرو ۲۰۲۰ | Apple M1 8core GPU | ۲۰۹ | — | ۱۵۱۲ ۷۷۷۸ | ۲۲۹۱ ۸۱۸۸ | ۲۱۶۴۶ — |
| ذن‌بوک ۱۴ | Core i7-1360P Intel GPU | — | — | ۱۸۲۳ ۱۰۵۱۲ | — | ۱۶۳۵۹ — |
| مک‌بوک پرو ۱۴ اینچی ۲۰۲۱ | M1 Max 24Core GPU | ۳۰۰ | — | ۱۵۴۹ ۱۲۵۰۸ | ۲۳۷۸ ۱۲۲۳۹ | ۶۵۴۳۲ |
با نگاهی به همین بنچمارک‌های ابتدایی می‌توان نکات جالبی را متوجه شد. ذن‌بوک ۱۴ با تراشه‌ی Core Ultra 7 155H در پردازش‌های تک‌هسته‌ای حدود ۱۰ درصد از نسل گذشته با تراشه‌ی Core i7-1360P ضعیف‌تر ظاهر می‌شود؛ اما درمقایسه‌با تراشههای M1 و M2، گاهی تراشه‌ی اینتل با اختلافی ۵ تا ۱۰ درصدی پیش می‌افتد [بنچمارک رندرگیری] و گاهی با اختلاف ۱۰ درصدی از رقیب اپلی جا می‌ماند [بنچمارک توان محاسباتی]
هم سریع‌تر عمل می‌کند Apple M2 حتی از Core Ultra 7در بعضی سناریوها
وقتی کل هسته‌ها درگیر رندرگیری یا محاسبات شوند، تراشه‌ی اینتل عملکرد درخشان‌تری را درمقایسه‌با تراشههای اپل به‌نمایش می‌گذارد؛ در این شرایط Core Ultra 7 به‌لطف تعداد هسته‌های بیشتر و معماری به‌روزترش، با اختلاف ۵۰ تا ۶۰ درصدی [بنچمارک رندرگیری] یا ۳۰ تا ۵۰ درصدی [بنچمارک توان محاسباتی] تراشههای M1 و M2 را از پیش‌رو برمی‌دارد؛ البته بازهم درمقایسه‌با نسل پیشین، بهبود کم‌فروغ‌ترِ ۲۵ درصدی را شاهد هستیم
به‌نظر می‌رسد امسال اینتل بخش عمده‌ای از تمرکزش را روی بهبود عملکرد گرافیک یکپارچه‌ی تراشه‌هایش معطوف کرده است؛ در تست‌های ما گرافیک یکپارچه‌ی Core Ultra 7 155H هم در تست‌های توان محاسباتی، هم در تست‌های شبیه‌ساز بازی، نسل پیشین‌اش را با اختلاف خیره‌کننده‌ی ۱۰۰ درصدی، از پیش رو برداشت
گرافیک یکپارچه‌ی اینتل حالا از نظر توان محاسباتی گرافیک با اختلاف چشم‌گیر ۶۰ درصدی، گرافیک یکپارچه‌ی M1 را از پیش‌رو برمی‌دارد و درمقایسه‌با تراشه‌ی M2 نیز با اختلاف ۲۰ درصدی، پیروز میدان می‌شود؛ اما در تست‌های شبیه‌ساز بازی، برتریِ Core Ultra 155H بر M1 به حدود ۱۵ درصد محدود می‌شود و در برابرِ M2 نیز شاهد ۱۵ درصد عملکرد ضعیف‌تر تراشه‌ی اینتل هستیم؛ هرچند که کماکان برای مک‌بوک بازی‌ها زیادی در دسترس نیستند
اگر تصور می‌کنید که عملکرد بسیار خوب گرافیک یکپارچه‌ی Core Ultra 7 صرفا به بنچمارک‌ها محدود می‌شوند، باید بگویم که در اشتباه هستید. پردازنده‌ی گرافیک یکپارچه‌ی اینتل اکنون در وضوح Full HD و تنظیمات گرافیکی مدیوم از پس اجرای بازی‌های AAA نیز برمی‌آید. تصور اینکه روزی با اولترابوک باریک و سبکی مثل ذن‌بوک و گرافیک یکپارچه‌ی اینتل بتوان بازی‌هایی همچون Forza Horizon 5 یا Cyberpunk 2077 را بازی کرد، تا همین پارسال بسیار بعید به‌نظر می‌رسید.
| عملکرد Zenbook 14 OLED در بازی‌ها با وضوح ۱۲۰۰ × ۱۹۲۰ پیکسل | ||
| بازی/عملکرد | تنظیمات گرافیکی | نرخ فریم میانگین |
| Cyberpunk 2077 | Medium Graphics RT Off Intel XeSS Auto | ۲۹٫۵۶ فریم‌برثانیه |
| Forza Horizon 5 | Medium Graphics | ۴۰ فریم‌برثانیه |
| Red Dead Redemption | Balanced Preset Medium Quality | ۳۷٫۶ فریم‌برثانیه |
| Returnal | Medium Graphics | ۲۴ فریم‌برثانیه |
تمامی بنچمارک‌های ذکرشده در این جدول را ما اجرا کرده ایم
خوشبختانه پیشرفت عملکرد تراشههای جدید اینتل صرفا به بازی و بنچمارک‌ها محدود نیست و حتی در کاربری‌های حرفه‌ای نیز شاهد بهبود وضعیت عملکردی Core Ultra 7 در لپ‌تاپ Zenbook 14 OLED هستیم
ذن‌بوک ۱۴ به‌لطف تراشه‌ی Core Ultra 7 155H در نرم‌افزار فتوشاپ تا ۱۰ درصد بهتر از مک‌بوک پرو M1 و M2 عمل می‌کند و نسل گذشته را نیز با اختلاف ۳۵ درصدی از پیش‌رو برمی‌دارد
عملکرد ذن‌بوک جدید در نرم‌افزار پریمیر پرو بیش‌از ۴۰ درصد از نسل گذشته بهتر است و حتی مک‌بوک پرو M1 را نیز با اختلاف بیش‌از ۱۰ درصد از پیش‌رو برمی‌دارد؛ اما از مک‌بوک پرو M2 با اختلاف ۲۰ درصدی جا می‌ماند. دقت کنید که این لپ‌تاپ نیز درست‌مانند رقبای اپلی‌اش در بهترین حالت می‌تواند گزینه‌ای کارراه‌انداز در تدوین ویدیوهای 1080p باشد، نه بیشتر
نکته‌ی جالب‌توجه برای ما عملکرد ذن‌بوک ۲۰۲۴ در اجرای کدهای پایتون بود؛ درحالی‌که نسل‌های گذشته، حتی لپ‌تاپ‌های گران‌قیمت با پردازنده‌های سری H اینتل هم از مک‌بوک M1 در این زمینه جا می‌ماندند، اکنون پردازنده‌ی ۲۸ واتی Core Ultra 7 155H حدود ۲۰ درصد سریع‌تر از M1 عمل می‌کند و چنانچه از ساب‌سیستم لینوکس (WSL) به‌جای محیط پاورشل برای کد زدن استفاده کنید، برتری ذن‌بوک به ۴۰ درصد هم می‌رسد
گذشته از بحث عملکرد دستگاه در بنچمارک‌ها و استفاده‌های حرفه‌ای، باید وضعیت سیستم خنک‌کننده را در استفاده‌های بسنجیم که به‌طور مداوم، پردازنده را تحت فشار قرار می‌دهند.
ما برای ارزیابی وضعیت پردازنده‌ی مرکزی (CPU)، لپ‌تاپ را به‌طور مداوم و به‌مدت ۳۰ دقیقه، تحت بار پردازشی چندهسته‌ای قرار دادیم. این آزمایش را در دو حالت متصل به برق و جدا از پریز برق (Plugged/UnPlugged) با پروفایل عملکردی Performance mode انجام دادیم
نظرات کاربران
نظرات پس از بررسی مدیریت منتشر خواهند شد